పాక్ తీవ్ర ఆర్థిక సంక్షోభంలో కొట్టుమిట్టాడుతోంది.. ఓ వైపు దేశంలో పెరిగిన నిత్యావసర వస్తువులు, మరోవైపు తీవ్ర సంక్షోభం నేపథ్యంలో పాకిస్తాన్ దారిద్ర్యంలో ఉంది.. పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్ ప్రజలు తమని పాక్ నుంచి విడగొట్టాలని నిరసనలకు దిగడంతో దాయాది దేశం ధిక్కుతోచని స్థితిలో పడింది..
పాక్ పరిస్థితి అధ్వాన్నంగా తయారైంది.. ఇప్పటికే పాకిస్తాన్ ప్రజల జీవనం అస్తవ్యస్థమైంది.. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో పాక్ ఆక్రమిక కశ్మీర్ ప్రజల ఆందోళనలు కాస్తా.. ఆ దేశ ప్రభుత్వానికి పెద్ద తలనొప్పిగా మారింది..పాకిస్తాన్ ను సమస్యల వలయం చుట్టుముడుతూనే ఉంది. పాక్ ఆక్రమిత్ర కాశ్మీర్ అయినటువంటి ప్రాంతాల్లో పాకిస్తాన్ నుంచి మమ్మల్ని విడగొట్టాలని అక్కడి ప్రజలు నిరసనలకు దిగుతున్నారు..
కార్గిల్ చుట్టుపక్కల గ్రామాల్లో ప్రజలు అయితే ఏకంగా భారత్ లో కలపాలని మేము ఇక్కడ ఉండలేం అంటూ నిరసనలు చేస్తూనే ఉన్నారు. కారణం పాకిస్తాన్లో ఉన్నటువంటి పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్లో వారు అనుభవిస్తున్న బాధలు… వారు పడుతున్న వేదన అంతా కాదు.
దీనిపై పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్లోని ఒక అగ్ర నేత యునైటెడ్ కాశ్మీర్ నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ స్పోక్స్ పర్సన్ నజీర్ అజీజ్… మేం పాకిస్తాన్లో ఉండలేం మాకు స్వేచ్ఛ కావాలి అని కోరుకుంటున్నారు. ఇక్కడ ఉంటే మేము మా భవిష్యత్తు అంధకారంలోకి వెళ్లిపోయే అవకాశం ఉంటుందని ఆవేదనను వ్యక్తం చేశారు..
అలాగే పాకిస్తాన్ సృష్టించిన తీవ్రవాదం జమ్మూ కాశ్మీర్ అండ్ పిఓకేకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. అది ప్రపంచ దేశాలకు విస్తరించిందని దీని ద్వారా ప్రపంచ దేశాలు చివరికి కెనడా కూడా బాధపడాల్సిన పరిస్థితి ఉంది.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా లష్కర్ ఏ తోయిబా, ఇతర ఉగ్రవాద సంస్థలు తమ కార్యకలాపాలను కొనసాగిస్తూ ఉగ్రదాడులను చేస్తున్నాయి.
ముఖ్యంగా లష్కరే తోయిబా అనే సంస్థలు ఆయా దేశాల్లో వేరే వేరే పేర్లతో స్వచ్ఛంద సంస్థలుగా మారుకుంటూ అవి తమ కార్యకలాపాలను కొనసాగిస్తున్నాయి. చివరికి దాడులు చేయడం. ఇంకా ముఖ్యంగా భారత్ కి వ్యతిరేకంగా రాజకీయ కార్యకలాపాలను వారు చేపడుతూ భారత్ ని దోషిగా నిలబెట్టడానికి ఈ సంస్థలు పని చేస్తున్నాయి.
వీటన్నిటికీ మాతృ సంస్థ పాకిస్తాన్. పాకిస్తాన్లో వీరంతా శిక్షణ పొంది ప్రపంచ దేశాల్లో పని చేస్తున్నారు. మొత్తం మీద పిఓకే లో ఒక రకమైన పరిస్థితి నెలకొంది. అది ఏంటంటే పాకిస్తాన్ నుంచి ఖచ్చితంగా వేరే కావాలని పిఓకే ప్రజలు కోరుకుంటున్నారు. గొడవలు పెట్టుకోకూడదని దాని నుంచి వేరేగా ఉండాలని ఆశిస్తున్నారు.
- దిక్కుతోచని పరిస్థితిలో పాకిస్తాన్..
కాశ్మీర్ వివాదం అనేది కాశ్మీర్ ప్రాంతంపై, ప్రధానంగా భారతదేశం, పాకిస్తాన్ మధ్య ప్రాంతం యొక్క ఈశాన్య భాగంలో చైనా, భారతదేశం మధ్య జరిగే ప్రాదేశిక వివాదం. 1947లో భారతదేశ విభజన తర్వాత భారతదేశం, పాకిస్తాన్ రెండూ జమ్మూ, కాశ్మీర్ యొక్క పూర్వ రాచరిక రాష్ట్రాన్ని పూర్తిగా తమపై క్లెయిమ్ చేయడంతో వివాదం మొదలైంది.. ఇది భారతదేశం, పాకిస్తాన్ మధ్య మూడు యుద్ధాలు, అనేక ఇతర సాయుధ పోరాటాలకు దారితీసిన ప్రాంతంపై వివాదం.
జమ్మూ, కాశ్మీర్ లోయ, చాలా వరకు ఉన్న ప్రాంతంలోని దాదాపు 55% భూభాగాన్ని భారతదేశం నియంత్రిస్తుంది.. లడఖ్, సియాచిన్ గ్లేసియర్, దాని జనాభాలో 70%; ఆజాద్ కాశ్మీర్, గిల్గిత్-బాల్టిస్తాన్లను కలిగి ఉన్న దాదాపు 30% భూభాగాన్ని పాకిస్తాన్ నియంత్రిస్తుంది.. అక్సాయ్ చిన్ ప్రాంతం, ఎక్కువగా జనావాసాలు లేని ట్రాన్స్-కారకోరం ట్రాక్ట్, డెమ్చోక్ సెక్టార్లో కొంత భాగాన్ని కలిగి ఉన్న మిగిలిన 15% భూభాగాన్ని చైనా నియంత్రిస్తుంది..
భారతదేశ విభజన, పశ్చిమ జిల్లాలలో తిరుగుబాటు తరువాత , పాకిస్తాన్ గిరిజన మిలీషియాలు కాశ్మీర్పై దండెత్తాయి.. జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ యొక్క హిందూ పాలకుడు భారతదేశంలో చేరడానికి దారితీసింది. ఫలితంగా ఏర్పడిన ఇండో – పాకిస్తానీ యుద్ధం UN-మధ్యవర్తిత్వపు కాల్పుల విరమణతో ముగిసింది.. చివరికి నియంత్రణ రేఖ అని పేరు పెట్టబడింది.
1965, 1971 యుద్ధాలలో మరింత పోరాటం తరువాత , సిమ్లా ఒప్పందం అధికారికంగా రెండు దేశాల నియంత్రిత భూభాగాల మధ్య నియంత్రణ రేఖను ఏర్పాటు చేసింది. 1999లో, కార్గిల్లో యథాతథ స్థితిపై ఎటువంటి ప్రభావం లేకుండా భారతదేశం, పాకిస్తాన్ మధ్య మళ్లీ సాయుధ పోరాటం జరిగింది..
1989 నుండి, భారత నియంత్రణలో ఉన్న కాశ్మీర్ లోయలో భారత ప్రభుత్వంతో కాశ్మీర్ వివాదాలు, మనోవేదనలను వినిపించడానికి కాశ్మీరీ నిరసన ఉద్యమాలు సృష్టించబడ్డాయి.. స్వీయ-డిమాండ్ ఆధారంగా భారత ప్రభుత్వంతో సాయుధ పోరాటంలో కొంతమంది కాశ్మీరీ వేర్పాటువాదులు ఉన్నారు.
1990ల ప్రారంభంలో కాశ్మీరీ హిందువులు కాశ్మీర్ లోయ నుండి పెద్ద ఎత్తున వలసలకు దారితీసింది. 2010లలో కాశ్మీర్ లోయలో మరింత అశాంతి చెలరేగింది. 2010 కాశ్మీర్ అశాంతి, స్థానిక యువత, భద్రతా బలగాల మధ్య జరిగిన నకిలీ ఎన్కౌంటర్ తర్వాత ప్రారంభమైంది. వేలాది మంది యువకులు భద్రతా బలగాలపై రాళ్లతో దాడి చేశారు, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలను తగులబెట్టారు..
క్రమంగా హింసను తీవ్రతరం చేస్తూ రైల్వే స్టేషన్లు, అధికారిక వాహనాలపై దాడి చేశారు. 2010 నిరసనలను ప్రేరేపించినందుకు భారత ప్రభుత్వం వేర్పాటువాదులు, పాకిస్తాన్ ఆధారిత ఉగ్రవాద సంస్థ లష్కరే తోయిబాను నిందించింది. 2016 కాశ్మీర్ అశాంతి హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్ ఉగ్రవాది బుర్హాన్ వనీని భారత భద్రతా దళాలు చంపిన తర్వాత చెలరేగింది.
2019 పుల్వామా దాడి తర్వాత ఈ ప్రాంతంలో మరింత అశాంతి చెలరేగింది. భారత బలగాలు కాశ్మీరీ పౌరులకు వ్యతిరేకంగా అనేక మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలు, తీవ్ర భయాందోళనలకు పాల్పడ్డాయి.. వీటిలో చట్టవిరుద్ధమైన హత్యలు , అత్యాచారాలు , హింసలు, బలవంతపు అదృశ్యాలు ఉన్నాయి.. ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ ప్రకారం , జమ్మూమరియు కాశ్మీర్లో మోహరించిన భారత సైన్యంలోని సభ్యులెవరూ మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలకు సంబంధించి జూన్ 2015 నాటికి పౌర న్యాయస్థానంలో విచారణ చేయబడలేదు, అయినప్పటికీ సైనిక కోర్టులు-మార్షల్లు జరిగాయి.
ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ కూడా భారత ప్రభుత్వం ఈ ప్రాంతంలో దుర్వినియోగానికి పాల్పడిన వారిపై విచారణకు నిరాకరిస్తున్నదని ఆరోపించింది. బ్రాడ్ ఆడమ్స్, హ్యూమన్ రైట్స్ వాచ్లోని ఆసియా డైరెక్టర్ 2006లో “‘ఆజాద్’ అంటే ‘స్వేచ్ఛ’ అని అర్థం అయినప్పటికీ, ఆజాద్ కాశ్మీర్ నివాసితులు ఏదైనా స్వేచ్ఛగా ఉంటారు. పాకిస్తాన్ అధికారులు ప్రాథమిక స్వేచ్ఛపై కఠినమైన నియంత్రణలతో ఆజాద్ కాశ్మీర్ను పరిపాలిస్తున్నారు.
కశ్మీర్ అంశంపై వివాదం సద్దుమణిగించేందుకు భారత్ తో చర్చలకు సిద్దమని పాక్ ప్రభుత్వం ప్రకటించడంతో రానున్న కాలంలో ఈ వివాదం సద్దుమణిగే అవకాశం ఉంది.. మరి.. పాక్ చెప్పిన మాటలను చేసి చూపుతుందా లేదా అనేది చూడాలి..