గత కొంతకాలంగా పాకిస్తాన్ లో ఉంటున్న చైనీయులపై వరుసగా దాడులు జరుగుతున్నాయి.. చైనా పౌరులను లక్ష్యంగా చేసుకుని తీవ్రవాద గ్రూపులు చేసే దాడులపై చైనా తీవ్ర అసహనం వ్యక్తం చేసింది.. అంతేకాదు.. తాజాగా చైనా అనూహ్య నిర్ణయంతో పాకిస్తాన్ కు షాకిచ్చింది.. చైనా పౌరులపై జరుగుతున్న దాడులే తాజాగా డ్రాగన్ తీసుకున్న నిర్ణయానికి కారణమా..? చైనా నిర్ణయంతో పాక్ లోని చైనీయుల పరిస్థితి ఏంటి..? చైనా పౌరులను జాగ్రత్తగా ఉండాలని సూచించిన కొద్దిరోజులకే చైనా రాయబార కార్యాలయం మూసివేయడం వెనక ఉన్న కారణం ఏంటి..?
చైనా అనూహ్య నిర్ణయంతో పాక్ కు షాక్ ఇచ్చింది. పాకిస్థాన్ లోని కాన్సులర్‌ విభాగాన్ని మూసేస్తున్నట్లు అక్కడి చైనా రాయబార కార్యాలయం ప్రకటించింది.. పాక్ లో ఉంటున్న చైనా పౌరులకు..జాగ్రత్తగా ఉండాలని సూచించిన కొద్దిరోజులోనే చైనా ఈ చర్యకు పూనుకోవడం చర్చనీయాంశమైంది..ఇక తదుపరి ప్రకటన వచ్చే వరకు మూసివేసే ఉంటుందని స్పష్టం చేసింది చైనా ఎంబసీ. ఈ మేరకు ఎంబీసీ వెబ్‌సైట్‌లో ప్రకటించింది. సాంకేతిక సమస్యల కారణంగా ఫిబ్రవరి 13, 2023 నుంచి తాత్కాలికంగా మూసివేస్తున్నామని ప్రకటనలో పేర్కొందే తప్ప.. అందుకు కారణాలేంటన్న దానిపై మాత్రం ఎలాంటి స్పష్టత ఇవ్వలేదు చైనా..
అయితే.. పాక్ గడ్డపై చైనీయులను లక్ష్యంగా చేసుకుని జరుగుతున్న దాడులే ఇందుకు ప్రధాన కారణమని ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు. పైగా ఈ మూసివేత శాశ్వతమనే సంకేతాలను అందిస్తోంది చైనా.వాస్తవానికి తాలిబన్‌ గ్రూప్‌తో పాక్ ప్రభుత్వం సంధి విరమించుకున్న తర్వాత ఏడాది నుంచే.. అక్కడ దాడులు పెరిగిపోయాయి. ముఖ్యంగా బీజింగ్‌ బెల్ట్‌ అండ్‌ రోడ్‌ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌ నే ప్రధాన లక్ష్యంగా చేసుకుని పాక్ ఎకనామిక్‌ కారిడర్‌ లో పనిచేస్తున్న చైనా పౌరులను లక్ష్యంగా చేసుకుని వివిధ తీవ్రవాద గ్రూపులు తరుచుగా దాడి చేస్తున్నాయి.
ఈ పరిణామాలపై చైనా, పాక్‌పై తీవ్ర అసంతృప్తితో ఉంది. వరదల సమయంలోనూ ఈ కారణంతోనే పెద్దగా సాయం కూడా అందించలేదు చైనా.గత ఏప్రిల్‌లో ఒక మహిళా ఆత్మాహుతి బాంబర్ కరాచీలో ముగ్గురు చైనా టీచర్లను, వారి స్థానిక డ్రైవర్‌తో సహా హతమార్చారు.. కాగా,సీపెక్‌ అనేది చైనాను అరేబియా సముద్రాన్ని కలుపుతూ పాక్‌లోని రోడ్లు, రైల్వేలు, పైప్‌లైన్‌లు, ఓడరేవులకు సంబంధించిన 65 బిలియన్ డాలర్ల నెట్‌వర్క్‌. ఈ బీఆర్‌ఐ అనేది తన ఆర్థిక వ్యవస్థను ఆధునీకరించడానికి, విస్తరించడానికి సహాయపడుతుందని పాక్ భావిస్తోంది.
పాకిస్థాన్‌లో గత ఏడాదికాలంగా ఉగ్రవాదుల దాడులు పెరిగిపోయాయని, అక్కడి ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా తాలిబన్‌లు తరచూ దాడులకు పాల్పడుతున్నందున చైనా పౌరులు అప్రమత్తంగా ఉండాలని ఆరోజు చేసిన హెచ్చరిక ప్రకటనలో పేర్కొన్నది. చైనీయులే లక్ష్యంగా కూడా దాడులు జరుగుతున్నందున జాగ్రత్తగా ఉండాలని సూచించింది. ఈ నేపథ్యంలో తాజాగా పాకిస్థాన్ రాయబార కార్యాలయంలోని తమ దౌత్య విభాగాన్ని మూసివేయడంపై ఊహాగానాలు వెల్లువెత్తాయి. పాకిస్థాన్‌లోని భద్రతాలోపం కారణంగానే చైనా ఈ నిర్ణయం తీసుకుందనే ప్రచారం ఊపందుకుంది. ఈ నేపథ్యంలో సాంకేతిక సమస్యలవల్లే తమ దౌత్య విభాగాన్ని తాత్కాలికంగా మూసివేయాల్సి వచ్చిందని పేర్కొంది.
పాకిస్తాన్‌కు ఆర్థిక, సాంకేతిక, సైనిక సహాయాన్ని అందించింది చైనా.. ఇరు దేశాలు సన్నిహిత వ్యూహాత్మక మిత్రులు. ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు చైనా యొక్క ప్రారంభ తటస్థ విధానం నుండి ప్రధానంగా పాకిస్తాన్ యొక్క వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యతతో విస్తృత భాగస్వామ్యానికి పరిణామం చెందాయి. 1963 నాటి చైనా-పాకిస్తానీ ఒప్పందంతో రెండు దేశాలు అధికారికంగా తమ సరిహద్దు వివాదాలన్నింటినీ పరిష్కరించుకున్నాయి.. పాకిస్తాన్‌కు చైనా సైనిక సహాయం 1966లో ప్రారంభమైంది.
1972లో ఒక వ్యూహాత్మక కూటమి ఏర్పడింది. 1979 నాటికి ఆర్థిక సహకారం తీవ్రంగా ప్రారంభమైంది. తత్ఫలితంగా, చైనా పాకిస్తాన్ యొక్క అతిపెద్ద ఆయుధాల సరఫరాదారుగా.. మొత్తం మీద మూడవ అతిపెద్ద వాణిజ్య భాగస్వామిగా మారింది. ఇటీవల, పాకిస్తాన్ పౌర అణు విద్యుత్ రంగాన్ని మెరుగుపరచడంలో సహకరించడానికి చైనా ఒక ఒప్పందంతో ముందుకు సాగింది. చైనాతో సన్నిహిత సంబంధాలను కొనసాగించడం కూడా పాకిస్తాన్ విదేశాంగ విధానంలో ప్రధాన భాగం..
1986లో పాకిస్తాన్ అధ్యక్షుడు ముహమ్మద్ జియా-ఉల్-హక్ దౌత్య సంబంధాలను మెరుగుపరిచేందుకు చైనాను సందర్శించారు. 1989 తియానన్‌మెన్ స్క్వేర్ నిరసనలు, ఊచకోత తర్వాత చైనాకు కీలకమైన మద్దతునిచ్చిన రెండు దేశాలలో ఒకటి క్యూబా కాగా.. మరొకటి పాకిస్తాన్ … సైనిక రంగంలో, పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ, పాకిస్తాన్ సాయుధ దళాలు ముఖ్యంగా సన్నిహిత సంబంధాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.. కాశ్మీర్ వివాదంపై పాకిస్తాన్ వైఖరికి చైనా మద్దతు ఇచ్చింది. జిన్‌జియాంగ్ వివాదంపై చైనా వైఖరికి పాకిస్తాన్ మద్దతు ఇచ్చింది. టిబెటన్ సార్వభౌమాధికార చర్చ.. తైవాన్ రాజకీయ స్థితి .
రెండు పక్షాల మధ్య సైనిక సహకారం గణనీయంగా పెరుగుతూనే ఉంది.. ఉమ్మడి ప్రాజెక్టులు ఫైటర్ జెట్‌ల నుండి గైడెడ్ మిస్సైల్ ఫ్రిగేట్‌ల వరక ఆయుధాలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి.రెండు దేశాలు సాధారణంగా ద్వైపాక్షిక విధానాన్ని అనుసరించాయి, ఇది అన్ని రంగాలలో తమ మైత్రిని బలోపేతం చేయడానికి దృష్టి పెట్టాయి..చైనా, పాకిస్థాన్ ల మధ్య బలమైన సైనిక సంబంధాలు ఉన్నాయి. రెండు పొరుగున ఉన్న తూర్పు-దక్షిణాసియా దేశాల మధ్య ఈ కూటమి భౌగోళికంగా ముఖ్యమైనది. బలమైన సైనిక సంబంధాలు ప్రధానంగా ప్రాంతీయ భారతీయ, అమెరికన్ ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.. అంతేకాదు.. ఆ ప్రాంతంలో సోవియట్ ప్రభావాన్ని తిప్పికొట్టడం కూడా. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో పాకిస్తాన్, చైనాల మధ్య కొనసాగుతున్న సైనిక ప్రాజెక్టులు, ఒప్పందాల ద్వారా ఈ సంబంధం మరింతగా బలపడింది.
స్టాక్‌హోమ్ ఇంటర్నేషనల్ పీస్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ప్రకారం , పాకిస్తాన్ చైనా యొక్క అతిపెద్ద ఆయుధ కొనుగోలుదారు, ఇది చైనా ఆయుధ ఎగుమతుల్లో దాదాపు 47% ఉంది. 1962 నుండి, చైనా పాకిస్తానీ సైన్యానికి సైనిక పరికరాలకు స్థిరమైన వనరుగా ఉంది. మందుగుండు సామగ్రి కర్మాగారాలను స్థాపించడంలో సహాయం చేస్తుంది. సాంకేతిక సహాయం అందించడం, ఇప్పటికే ఉన్న సౌకర్యాలను ఆధునీకరించడం వంటివి ఉన్నాయి… చైనా, పాకిస్తాన్ సైనిక, ఆయుధ వ్యవస్థలను మెరుగుపరచడానికి అనేక ప్రాజెక్టులలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి, ఇందులో JF-17 థండర్ ఫైటర్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్, K-8 కారాకోరమ్ అడ్వాన్స్ ట్రైనింగ్ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ , పాకిస్తాన్ ఎయిర్‌కు టైలర్-మేడ్ ట్రైనింగ్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ యొక్క ఉమ్మడి అభివృద్ధి వంటివి ఉన్నాయి.
చైనీస్ దేశీయ Hongdu L-15 , స్పేస్ టెక్నాలజీ , AWACS సిస్టమ్స్, అల్-ఖలీద్ ట్యాంకుల ఆధారంగా ఫోర్స్, ఇది ప్రారంభ చైనీస్ టైప్ 90 లేదా MBT-2000 ఆధారంగా చైనా లైసెన్స్ ఉత్పత్తి, టైలర్-మేడ్ సవరణలను మంజూరు చేసింది. దక్షిణాసియా ప్రాంతంలో బలమైన సైనిక శక్తిగా మారిన చైనీయులు పాకిస్థాన్‌కు అనుకూలమైన అధునాతన ఆయుధాలను రూపొందించారు. ఉమ్మడి సైనిక విన్యాసాలను నిర్వహించడానికి సైన్యాలకు షెడ్యూల్ ఉంది.
హార్ముజ్ జలసంధి ముఖద్వారం వద్ద వ్యూహాత్మకంగా ఉన్న పాకిస్తాన్ యొక్క గ్వాదర్ డీప్ సీ పోర్ట్‌ లో చైనా అతిపెద్ద పెట్టుబడిదారు.. ఇది చైనా నౌకాదళానికి సాధ్యమయ్యే లాంచ్‌ప్యాడ్‌గా అమెరికా, భారత్ రెండింటినీ.. జాగ్రత్తగా చూసింది..హిందూ మహాసముద్రంలో జలాంతర్గాములు, యుద్ధనౌకలను ప్రయోగించే సామర్థ్యాన్ని వారికి అందిస్తుంది. చైనా ఇటీవల దాదాపు 43 బిలియన్ యుఎస్ డాలర్లను పెట్టుబడి పెట్టడానికి హామీ ఇచ్చింది..
చైనా, పాక్ ల మధ్య ఇప్పటి వరకు కొనసాగుతున్న సంబంధాలకు విరుద్దంగా చైనా నిర్ణయం తీసుకోవడం ఇప్పుడు పాక్ పాలకులకు మింగుడుపడటం లేదు.. చైనా నిర్ణయానికి పాక్ లోని ఉగ్రవాద దాడులేనని పాక్ కు తెలిసినప్పటికీ.. వెంటనే ఏమి చేయలేని పరిస్థితి పాకిస్తాన్ ది.. మరి.. పాక్ కు ఎంతో కాలంగా అన్ని రంగాలలో సహాయం చేస్తోన్న చైనా పౌరులను రక్షించాల్సిన బాధ్యత పాకిస్తాన్ దే.. కానీ..పాక్ పెంచిపోషించిన ఉగ్రవాదులు ఇప్పుడు ఆ దేశానికే శత్రువులుగా మారి.. దాడులకు తెగబడుతున్నారు.. తాజాగా చైనా నిర్ణయంతో పాక్ ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకుంటుందో చూడాలి.. పాక్ గడ్డపై చైనీయులను లక్ష్యంగా చేసుకుని జరుగుతున్న దాడులకు బదులుగా చైనా కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.. పాకిస్థాన్ లోని కాన్సులర్‌ విభాగాన్ని మూసేస్తున్నట్లు అక్కడి చైనా రాయబార కార్యాలయం ప్రకటించడం ఇప్పుడు చర్చనీయాంశమైంది.
